08 Mayıs 2020
Tohumdan son kullanıcıya kadar olan bütün süreçlerde insana ve ekosisteme zararlı her türlü sentetik, kimyasal ilaçlar ve gübrelerin girdi, katkı maddesi ve işlem/yöntem olarak kullanılmadan üretilen kontrollü ve sertifikalı ürünler “organik ürün” olarak adlandırılır. Bu yöntemde çevreye veya insan sağlığına olumsuz etkiler yapan kimyasal ilaçlama, hormon uygulamaları gibi verim artırıcı fakat doğaya ve insana zararlı yöntemler kullanılmaz.
Yetiştirici, doğal tarım uygulamaları yapıyor olsa bile, sertifika kuruluşları tarafından denetlenip onay için sertifika almadan, "organik tarım" terimini kullanamaz.
Bu sertifikayı alabilmesi için ürünlerini aşağıda ki koşulları sağlayarak üretmelidir.
- Doğal gübre kullanımı : Kompost yapma, doğal hayvan gübreleri, yeşil gübre
- Kardeş bitkiler : Bazı bitkiler birbirlerini korurlar, örneğin kadife çiçeği birçok sebzenin köklerini nematod zararlılarından korur.
- Biyolojik çeşitlilik, barınma ve korunma olanakları sağlama : Zararlıları yok eden canlılara (kuşlar, kurbağalar, uğurböcekleri, yılanlar vb) çekici gelecek uygulamalar
- Damla sulama
- Malçlama : Zararlı ot gelişimini engelleme ve toprak nemini ve yapısını koruma- geliştirme amaçlı, organik veya plastik malzemelerle yapılan örtü uygulaması.
- Değiştirerek ekim : Her mevsim, belli bir bölgeye, topraktan değişik istekleri olan bitkileri dikmek.
- Pestisit kullanımı : Organik tarımda pestisit kullanımı, izin verilen birkaç istisna dışında kesinlikle yasaktır. Bunlar; Bacillus turigensis( bir bacteriel toksin), pyrethrum, rotenone, bakır sülfat ve zirai kükürttür.
ORGANİK TARIM ALANLARININ SANAYİDEN VE OTOYOLDAN NE KADAR UZAK OLMASI GEREKİYOR?
Otoyola yakınlık, yan komşuların yoğun girdili üretim yapıyor olması ve izolasyon mesafelerinin olmaması, araziye yakın bir fabrika bulunması, sulama suyunun kirli olması, kullanılan malzemelerin konvansiyonel tarım alanlarında da kullanılıyor olması gibi durumlar, üretimin organik tarıma uygun olmadığı yönünde ciddi soru işaretleri barındırır.
Bu yüzden organik bitkisel üretimde, komşu arazide yapılan üretimin girdileri ve kullanılan yöntemler önemlidir. Komşu araziden gelebilecek kimyasal girdilere karşı doğal izolasyonun olmadığı durumlarda üreticinin izolasyon önlemlerini alması gerekir.
Bu yöntemler ; arazi çevresine çit bitkileri dikilmesi, perde çekilmesi, saman balyalarıyla ya da ham bezle arazinin çevrilmesi, bambudan setler yapılması vb. olabilir Meyve yetiştiriciliğinde ise ikişer ya da üçer sıra bırakılarak izolasyon mesafeleri oluşturulabilir.
ORGANİK ÜRÜN İLE DOĞAL, NATUREL VEYA HORMONSUZ ÜRÜN ARASINDA FARKLAR
Ormanlarda ve arazilerde doğal olarak yetişen bitkiler ya da çiçek, kök gibi kısımları toplanarak genellikle pazarlarda, yol kenarlarında veya kırsalda doğal, hormonsuz, saf, natürel, organik gibi isimlerle satılmaktadır.
Fakat yalnızca toplanıp direkt satılan bu ürünlerin öncelikle organik olarak sertifikalandırılması için ;
-Toplama alanına, toplama işleminden 3 yıl öncesine kadar olan süreçte herhangi bir sentetik kimyasal gübre ve ilaç uygulanmamış olması
- Toplama yapabilmek için resmi bir kurumdan toplama izni alınması
- Toplandığı alanlarda son 2 yıl içerisinde yangın yaşanmamış olması
- Doğal yaşam dengesinin ve türlerin korunması ..vb şartların sağlanmış olması gerekmektedir.
Özetle ; yalnızca doğadan toplama işlemi yapılıyor olsa bile o ürüne organik denilebilmesi için yetiştirmede geçerli olan kontrol, kayıt ve sertifikasyon sisteminin uygulanması gerekmektedir.
ORGANİK ÜRÜNLERİN DOĞAL ÜRÜNLERDEN FARKI NEDİR?
Doğal ürünler herhangi bir denetime ve belgeye tabi olmadığı için gerçek olup olmadığı, tamamen kişisel bilgiye, deneyime ve güvene dayalıdır.
Oysa organik ürünlerde, sentetik - kimyasal girdilerin kullanılıp kullanılmadığı, üretimden son kullanıcıya ulaşıncaya kadar her aşamada kontrol edilerek sertifika verilmektedir.
ORGANİK ÜRETİM VE ÜRÜN SERTİFİKALARININ GEÇERLİLİK SÜRESİ NE KADAR?
Sertifikaların geçerlilik süresi 12 aydır. Sertifikanın geçerliliğini bitmeden belgenin yenilenmesi amacıyla, daha önce yapılan işlemlerin tekrarlanması gerekmektedir. Yani üretici her yıl ürünün organik olduğunu kanıtlamak ve sertifikasını yeniletmek zorundadır.